eunite:Halloumi/Hellim PDO
Avrupa Birliği (AB) tarafından finanse edilen eunite Programı kapsamında uygulanan eunite:Halloumi/Hellim PDO bileşeni 12.3 milyon Euro bütçeli özel bir projedir ve aşağıdaki hedeflere odaklanmaktadır:
- Kıbrıs Türk toplumunda (KTt) halk sağlığının ve hayvan sağlığının iyileştirilmesi yoluyla ada genelinde ekonomik yakınlaşmanın artırılmasına ve AB standartlarına uyumun sağlanmasına katkıda bulunmak; ve
- Menşe İsmi Korumalı Ürün (PDO) uyumlu Halloumi/Hellim’in Yeşil Hat’tan geçişini sağlamaya yönelik çabaları desteklemek.
Avrupa Birliği, Kıbrıs Türk toplumunun ekonomik kalkınma potansiyelini ve AB pazarında PDO’lu Halloumi/Hellim’in sunduğu pazar fırsatlarını tam olarak değerlendirmesini sağlamaya kararlıdır.
eunite:Halloumi/Hellim PDO projesi, Kıbrıs Türk toplumunda veterinerlik, gıda güvenliği, tarım ve kırsal kalkınma alanlarında yıllardır devam eden AB desteğini temel alarak bu destekleri tamamlayıcı çeşitli girişimlerle halk sağlığının iyileştirilmesine ve hayvan sağlığının daha ileri bir seviyeye taşınmasına odaklanmaktadır.
eunite:Halloumi/Hellim PDO çalışmaları hakkında:
Neler yapıyoruz?
eunite:Halloumi/Hellim PDO projesi, AB standartlarına uyumu artırmayı, verimliliği yükseltmeyi, gıda üretim zincirinde izleme ve denetim etkinliğini geliştirmeyi ve gıda kalitesi, güvenliği ve güvenilirliğini sağlayarak halk ve hayvan sağlığını korumak amacıyla hayvan hastalıkları kontrol önlemlerini güçlendirmeyi hedeflemektedir.
eunite:Halloumi/Hellim PDO, bu hedeflere ulaşmak için kapsamlı bir dizi faaliyet gerçekleştirmektedir:
Yatırımlar için mali destek
Süt ve süt ürünleri üreticilerin, AB gıda güvenliği standartlarının tam olarak uygulanması yönünde desteklenmesi ve özellikle AB Halloumi/Hellim PDO programına odaklanarak üretim kapasitelerinin artırılması amacıyla mali destek sağlanmaktadır.
Koyun ve keçiler için barınak tedariki
Çiftliklere, aşırı hava koşullarına karşı koruma sağlayan, dayanıklı malzemelerden üretilmiş, modüler ve amaca uygun hayvan barınaklarının sağlanması. Bu uygulama, hayvanların ölüm oranlarının azalmasına ve süt veriminin artmasına yardımcı olarak Halloumi/Hellim PDO üretimini destekleyecektir.
Veteriner Tıbbi Ürünlerin Sağlanması
Arıcılık faaliyetlerinde kullanılmak üzere Avrupa İlaç Ajansı tarafından onaylanmış veteriner tıbbi ürünlerine erişim sağlayarak arı popülasyonlarının daha sağlıklı bir şekilde yönetilmesini desteklemektedir.
Hayvan sağlığı gözetimi için testlerin ve sarf malzemelerinin tedarik edilmesi
Kıbrıs Türk toplumunda hayvan hastalıklarını tespit etmeyi ve bu hastalıkların etkin bir şekilde yönetilmesini sağlamaktadır.
Hayvan hastalıkları için numunelerin alınması ve testlerin yapılması
Hayvan hastalıkları gözetimi ve hastalıkların eradikasyonuyla ilgili faaliyetlerin uygulanmasıyla, etkili hastalık kontrol önlemleri desteklenmektedir.
Veteriner ilaç kalıntıları, pestisitler ve kontaminantların izlenmesi
Kıbrıs Türk toplumunda üretilen gıdalarda zararlı maddelerin bulunmamasını sağlamak amacıyla izleme faaliyetleri yapılmaktadır.
Bunları nasıl yapıyoruz?
Hibe Programları
Toplam değeri 3.1 milyon Euro olan iki hibe programı, Teklif Çağrısı 1 ve Teklif Çağrısı 2 altında başlatılmıştır.
Teklif Çağrısı: AB Halloumi/Hellim PDO programının uygulanmasının desteklenmesi
Teklif Çağrısı kapsamında 10 çiftlik ve 3 süt üreticisi hibe almaya hak kazanmış ve sözleşmeleri Nisan 2024’te imzalanmıştır. Faydalanıcılar, AB gıda güvenliği standartlarına uyum sağlamak ve üretim kapasitelerini artırmak amacıyla makine ve ekipman alımı yapmaktadırlar.
Teklif Çağrısı: Üretimin AB gıda güvenliği standartlarını karşılamaya yönelik iyileştirilmesine destek
Teklif Çağrısı kapsamında, proje tekliflerinin değerlendirilmesi tamamlanmıştır, sözleşmeler imzalanmaktadır. Bu hibeler, üretimin AB gıda güvenliği ve hijyen standartlarını karşılayacak şekilde iyileştirilmesine destek olmayı hedeflemektedir.
Sığır, koyun ve keçilerden numune alma ve test etme
eunite Programı, hayvan sağlığı gözetimi ve hastalık eradikasyon faaliyetleri için test ve sarf malzemeleri sağlamaktadır. Ayrıca eunite Programı kapsamında, ilgili yaş grubundaki tüm sığır, koyun ve keçiler bruselloz için test edilmekte; aynı yaş grubundaki sığırlar ise tüberküloz için test edilmektedir. Ayrıca belirli sayıda numuneler, enzootik sığır löykozu , şap hastalığı ve sığırların nodüler deri hastalığı, koyun ve keçilerde ise şap hastalığı, koyun keçi çiçeği, koyun keçi vebası (PPR) için de test edilmektedir. Bu numune alma ve test işlemleri özel veteriner hekim ve laboratuvar teknisyeni tarafından yürütülmektedir.
Hayvan Barınağı Tedarik Programı
Bu girişim, keçi ve koyun çiftliklerindeki hayvancılık koşullarını iyileştirmeyi hedeflemektedir. Ocak 2024'te iki pilot barınak kurularak test edilmiş ve olumlu sonuçlar elde edilerek diğer çiftçilerle paylaşılmıştır. Yeni bir hayvan barınağı tedarik programı kapsamında, çeşitli çiftliklere 25 ile 35 arası ek barınak kurulması planlanmaktadır. İlgilenen çiftçiler için başvurular Kasım 2024'te açılmış ve başvurular Aralık 2024'te kabul edilmeye başlanmıştır.
Arıcılıkta kullanmak üzere İlaç Tedariki
Bu girişim, Varroa akarı istilasının kontrolünü sağlayarak ve bu akarla mücadele ederek bal üretimini ve bal arısı popülasyonlarını artırmaya yardımcı olmaktadır. Şubat-Nisan 2024 arasında, organik madde bazlı ilaçlar kullanılarak 24.000 koloni üzerinde bahar tedavisi gerçekleştirilmiştir. Uzmanlar, sonraki tedaviler için en uygun ilacı belirlemek amacıyla 2024 yılının Haziran ayında testlere devam etmişlerdir. Organik ilaç teslimatı sonbahar tedavisi için 2024 yılının Ağustos ayında tamamlanmıştır. 2025 yılının Şubat ayında Varroa akarı ile mücadele ile ilgili olarak arıcılara yönelik eğitimler ve arılıklarda ilaç uygulamaları yapılmıştır. 2025 bahar ayı tedavisi için oksalik asit bazlı organik ilaç dağıtımı yine Şubat ayında yapılarak yaklaşık 23.000 koloninin tedavi edilmesi sağlanmıştır. 2025 sonbahar tedavisi için oksalik asit bazlı organik ilacın tedarikinin Ağustos ayında yapılması öngörülmektedir.
Kalıntı izleme hizmetleri ve malzemeleri
Hayvansal kökenli gıda üretim zinciri boyunca numune alımı ve bu numunelerin bir AB resmi laboratuvarında veteriner ilaç kalıntıları, pestisitler ve kontaminantlar açısından test edilmesi hizmetlerinin Nisan 2025'te başlatılması planlanmaktadır. Laboratuvar ekipmanlarının tedarikinin ise 2025 sonbaharında gerçekleştirilmesi öngörülmektedir.
Faaliyetlerimizin arka planı:
eunite:Halloumi/Hellim PDO, Avrupa Birliği’nin Kıbrıslı Türk üreticilerin ve Kıbrıs Türk işletmelerinin, ada genelindeki ekonomiye ve Avrupa tek pazarına entegre olabilmeleri için zorunlu olan AB gıda güvenliği ve hayvan sağlığı standartlarını karşılamalarına destek olma konusunda süregelen taahhütlerinde önemli bir adımdır.
Bu standartlara uyumu sağlama konusundaki mevcut desteklerin yanı sıra, eunite Programı, bu desteği pekiştirmeyi, PDO uyumlu küçükbaş hayvan sütünün miktarını ve kalitesini artırmayı, ayrıca AB‘nin Kıbrıs Türk toplumuna yönelik Yardım Programı altında yürütülen paralel teknik yardım projelerini desteklemeyi hedeflemektedir.
eunite Programı bünyesindeki eunite:Halloumi/Hellim PDO projesi, geçmişte uygulanan ve uygulaması devam eden paralel projelerin başarılarından yararlanarak Kıbrıs genelinde güven inşasına katkı sağlamayı ve ekonomik yakınlaşmayı teşvik etmeyi amaçlamaktadır. Bu çabalar, AB standartlarına uyumu güçlendirecektir.